पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से चरण शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

चरण   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : एक स्थान से दूसरे स्थान को जाने की क्रिया।

उदाहरण : राम के अयोध्या से गमन का समाचार सुनकर सभी नगरवासियों को गहरा आघात लगा।

पर्यायवाची : अयन, अर्दन, ईरण, कूच, गमन, जाना, प्रस्थान, यात्रा, रवानगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, रुख्सत, विसर्जन, सफर, सफ़र

एका ठिकाणाहून दुसर्‍या ठिकाणी जाणे.

रामाने वडिलांची आज्ञा पाळण्यासाठी वनात गमन केले
गमन, प्रस्थान

The act of departing.

departure, going, going away, leaving
२. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान
    संज्ञा / भाग

अर्थ : नदी का वह भाग जो तटवर्ती पहाड़ी गुफा या गड्ढे तक चला गया हो।

उदाहरण : वह चरण को झाँककर देखने की कोशिश कर रहा था।

३. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी घटना, काम या घटनाओं की श्रृंखला का कोई विशिष्ट अंग या अंश।

उदाहरण : भवन निर्माण योजना का पहला चरण समाप्त हो चुका है।

एखादी घटना, काम किंवा घटनाक्रमातील कोणतेही विशिष्ट अंग किंवा अंश.

इमारतीच्या बांधकामाचा पहिला टप्पा संपला आहे.
टप्पा
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : किसी वस्तु का चौथाई भाग विशेषकर काल, मान।

उदाहरण : अभी इक्कीसवीं सदी का पहला चरण चल रहा है।

५. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : सैर करने की जगह।

उदाहरण : हमारे शहर के आस-पास कई सैरगाह हैं।

पर्यायवाची : पर्यटन स्थल, पर्यटन-स्थल, भ्रमण स्थल, भ्रमण-स्थल, रिज़ॉर्ट, रीज़ॉर्ट, रीसॉर्ट, सैरगाह

फेरफटका मारण्याचे किंवा फिरण्यासाठीचे स्थान.

आमच्या शहराच्या आसपास कित्येक सहलीची ठिकाणे आहेत.
सहलीचे ठिकाण

A frequently visited place.

hangout, haunt, repair, resort, stamping ground
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : ज्योति की वे अति सूक्ष्म रेखाएँ जो प्रवाह के रूप में सूर्य, चंद्र, दीपक आदि प्रज्वलित पदार्थों में से निकलकर फैलती हुई दिखाई देती हैं।

उदाहरण : सूरज की पहली किरण से दिन की शुरुआत होती है।

पर्यायवाची : अंशु, किरण, किरन, केश, गभस्ति, त्विषि, द्युति, द्युत्, धाम, पौ, प्रसिति, मयूख, मरिचिका, मरीचि, रश्मि, रोचि, विभा, शिपि, ह्रद

सूर्य, चंद्र, दिवा इत्यादी तेजस्वी पदार्थापासून निघालेली प्रकाशशलाका.

रानातल्या घनदाट झाडीमुळे इथे किरणांचाही शिरकाव होत नाही
किरण, प्रकाशकिरण

A column of light (as from a beacon).

beam, beam of light, irradiation, light beam, ray, ray of light, shaft, shaft of light
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : खाने की क्रिया।

उदाहरण : हमने जंगल में शेर को कुत्ते का भक्षण करते देखा।

पर्यायवाची : अभ्याहार, खाना, भक्षण

खाण्याची क्रिया.

मांस भक्षण करणे त्याला मुळीच मान्य नाही.
खाणे, भक्षण

The act of consuming food.

eating, feeding
८. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : वस्तुओं, कार्यों या घटनाओं आदि के क्रम से आगे-पीछे होने की अवस्था या भाव या लगातार होने की अवस्था।

उदाहरण : आपस में चिट्ठियाँ भेजने का क्रम टूटना नहीं चाहिए।

पर्यायवाची : अनुक्रम, अनुक्रमणिका, आनुपूर्व, आर्डर, ऑर्डर, क्रम, ताँता, तार, शृंखला, सिलसिला

घटना, क्रिया इत्यादींचे एकानंतर एक असणे.

बारकाईने पाहिल्यास ह्या घटनांत एक क्रम दिसून येतो.
क्रम

A following of one thing after another in time.

The doctor saw a sequence of patients.
chronological sequence, chronological succession, sequence, succession, successiveness
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : भारतीय आर्यों में किसी कुल या वंश की वह विशिष्ट संज्ञा जो किसी के पूर्वज या कुल गुरु के नाम पर होती है और जिससे वह जन्म के साथ ही जुड़ जाता है।

उदाहरण : कश्यप ऋषि के नाम पर कश्यप गोत्र है।

पर्यायवाची : गोत, गोत्र, प्रवर, संतति, सन्तति

वंशचा मूळऋषि.

माझे गोत्र अगस्थी आहे
गोत्र
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / भाग

अर्थ : पद्य या श्लोक का चतुर्थांश।

उदाहरण : इस दोहे के पहले चरण का अर्थ स्पष्ट करो।

पर्यायवाची : पद

पद्यरचनेतील वृत्ताचे चार भाग केले असता त्यातला प्रत्येक.

शार्दूल्लविक्रिडिताच्या प्रत्येक चरणात एकोणीस अक्षरे असतात
चरण
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वनस्पतियों आदि का जमीन के अंदर रहने वाला वह भाग जिसके द्वारा उन्हें जल और आहार मिलता है।

उदाहरण : आयुर्वेद में बहुत प्रकार की जड़ों का प्रयोग होता है।

पर्यायवाची : जड़, पौ, मूल, सोर

ज्याद्वारे वनस्पतींना अन्न व पाण्याचा पुरवठा होतो, तो त्यांचा जमिनीखालचा भाग.

अनेक झाडांचे मूळ खाद्यपदार्थ म्हणून वापरतात.
पाळ, मुळी, मूळ

(botany) the usually underground organ that lacks buds or leaves or nodes. Absorbs water and mineral salts. Usually it anchors the plant to the ground.

root
१२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : व्यक्ति की टाँग का टखने के नीचे का भाग।

उदाहरण : कर्मचारी अधिकारी के पैरों पर गिरकर गिड़गिड़ाने लगा।

पर्यायवाची : अंघ्रि, कदम, क़दम, पग, पद, पाँव, पाद, पैर, पौ

ज्याच्या आधारावर माणूस वा प्राणी उभा राहतो वा चालू शकतो तो पायाचा भाग.

रामाचे पाऊल लागताच शिळेची अहल्या झाली.
चरण, पद, पाऊल, पाद, पाय

The part of the leg of a human being below the ankle joint.

His bare feet projected from his trousers.
Armored from head to foot.
foot, human foot, pes
१३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : पशुओं आदि के चारा चरने की क्रिया।

उदाहरण : गाय हरी-हरी घास के चरण में लगी हुई है।

पर्यायवाची : चरना

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।