पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से रुख्सत शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

रुख्सत   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : जो कहीं से चल पड़ा हो या जिसने प्रस्थान किया हो।

उदाहरण : उसने रुखसत मेहमान को पीछे से आवाज़ लगाई।

पर्यायवाची : रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत

रुख्सत   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : एक स्थान से दूसरे स्थान को जाने की क्रिया।

उदाहरण : राम के अयोध्या से गमन का समाचार सुनकर सभी नगरवासियों को गहरा आघात लगा।

पर्यायवाची : अयन, अर्दन, ईरण, कूच, गमन, चरण, जाना, प्रस्थान, यात्रा, रवानगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, विसर्जन, सफर, सफ़र

एका ठिकाणाहून दुसर्‍या ठिकाणी जाणे.

रामाने वडिलांची आज्ञा पाळण्यासाठी वनात गमन केले
गमन, प्रस्थान

The act of departing.

departure, going, going away, leaving
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : विदा होने की क्रिया।

उदाहरण : विदाई के समय आँखों में आँसू आ ही जाते हैं।

पर्यायवाची : बिदा, बिदाई, बिदायगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, विदा, विदाई, विदायगी

निरोप देण्याची क्रिया.

पाठवणी करताना डोळ्यातून पाणी येतेच.
पाठवण, पाठवणी, पाठवणूक, बोळवण, बोळवणी

The act of departing politely.

He disliked long farewells.
He took his leave.
Parting is such sweet sorrow.
farewell, leave, leave-taking, parting
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : विवाहोपरांत लड़की को ससुराल भेजने की एक विशेष रस्म।

उदाहरण : अंजना की सगाई से लेकर विदाई तक रमेश छुट्टी लेकर घर पर ही रहा।

पर्यायवाची : बिदा, बिदाई, बिदायगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, विदा, विदाई, विदायगी

लग्नानंतर नववधूला सासरी पाठविण्याची एक विधी.

अंजनाच्या साखरपुड्यापासून तिची बोळवण होईपर्यंत रमेश सुट्टी घेऊन घरीच होता.
अंजनाची बोळवण करताना तिच्या आईला अश्रू आवरले नाही.
पाठवण, पाठवणी, बोळवण, बोळवणी
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : वह समय जब कोई काम न हो अथवा खाली समय।

उदाहरण : आप मुझसे फुर्सत में मिलिए।

पर्यायवाची : अनुशय, अवकाश, कार्यावकाश, छुट्टी, फुरसत, फुर्सत, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, विराम काल, विश्राम काल, फ़ुरसत, फ़ुर्सत

मोकळा वेळ.

सवड असली की मला भेटा.
मला आज बिल्कुल सवड नाही.
अवकाश, फुरसत, सवड

Time available for ease and relaxation.

His job left him little leisure.
leisure, leisure time
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : काम बंद रहने का वह दिन जिसमें नियमित रूप से लोग काम पर उपस्थित नहीं रहते।

उदाहरण : भारत सरकार ने रविवार को छुट्टी घोषित की है।

पर्यायवाची : अंझा, अनध्याय, अवकाश, उकासी, छुट्टी, तातील, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत

ज्या दिवशी काम बंद असते वा लोक ज्या दिवशी नियमितपणे कामावर येत नाहीत.

शासनाने रविवारी सुटी जाहीर केली आहे.
रजा, सुटी, सुट्टी

Leisure time away from work devoted to rest or pleasure.

We get two weeks of vacation every summer.
We took a short holiday in Puerto Rico.
holiday, vacation
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : कोई काम करने से पहले उसके संबंध में बड़ों से मिलने या ली जाने वाली स्वीकृति जो बहुत-कुछ आज्ञा के रूप में होती है।

उदाहरण : बड़ों की अनुमति के बिना कोई भी काम नहीं करना चाहिए।

पर्यायवाची : अनुज्ञा, अनुमति, अभिमति, अभ्यनुज्ञा, आज्ञा, इजाजत, इजाज़त, परमिशन, परवानगी, रज़ा, रजा, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, स्वीकृति

एखादी गोष्ट करण्यासाठी अधिकारी व्यक्तीने दिलेला होकार.

आईवडिलांनी मला सहलीला जाण्याची परवानगी दिली.
अनुज्ञा, अनुमती, परवानगी

Permission to do something.

He indicated his consent.
consent

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।