पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से दौर शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

दौर   संज्ञा, विदेशी (अरबी)

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय

अर्थ : मिनटों, घंटों, वर्षों आदि में नापी जाने वाली दूरी या गति जिससे भूत, वर्तमान आदि का बोध होता है।

उदाहरण : समय किसी का इंतजार नहीं करता।
आप किस ज़माने की बात कर रहे हैं।
वक़्त कैसे बीतता है, कुछ पता ही नहीं चलता।
वह कुछ देर के लिए यहाँ भी आया था।

पर्यायवाची : अनेहा, अमल, अमस, अर्सा, अवकाश, अवसर, आहर, काल, जमाना, ज़माना, दिन, देर, दौरान, बेला, वक़्त, वक्त, वेला, व्यक्तभुज, श्राम, समय, समा, समाँ, समां

ज्याने वर्तमान,भूत आदींचा बोध होतो असे मिनिटे तास दिवस आदि परिमाणात मोजलेले अंतर किंवा गती.

सध्याचा काळ हा धकाधकीचा आहे.
काल, काळ, जमाना, वेळ, समय

An amount of time.

A time period of 30 years.
Hastened the period of time of his recovery.
Picasso's blue period.
period, period of time, time period
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी स्थान आदि के चारों ओर घूमने की क्रिया।

उदाहरण : पृथ्वी सूर्य की परिक्रमा तीन सौ पैंसठ दिनों में पूरी करती है।

पर्यायवाची : आवर्तन, आवर्त्तन, गर्दिश, चक्कर, दौरान, परिक्रमण, परिक्रमा, परिभ्रमण, प्रदक्षिणा, फिराव, फेरा, भ्रमण, वलन

एखाद्या वस्तू किंवा जागेच्या सभोवती फिरण्याची क्रिया.

आई रोज शिवमंदिराची परिक्रमा करते.
परिक्रमण, परिक्रमा, परिभ्रमण, प्रदक्षिणा, फेरा

A single complete turn (axial or orbital).

The plane made three rotations before it crashed.
The revolution of the earth about the sun takes one year.
gyration, revolution, rotation
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / ऐतिहासिक युग

अर्थ : इतिहास का कोई ऐसा बड़ा कालमान जिसमें एक ही प्रकार के कार्य, घटनाओं आदि की प्रमुखता हो।

उदाहरण : भक्ति युग हिंदी साहित्य में स्वर्ण युग के नाम से जाना जाता है।

पर्यायवाची : काल, जुग, युग

एका विशिष्ट प्रकारच्या घटनांची श्रुंखला आढळणारा इतिहासातील एक मोठा कालखंड.

ह्या युगात हिंसाचार वाढला आहे.
युग

An era of history having some distinctive feature.

We live in a litigious age.
age, historic period
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : कोई कार्य करने या खेल खेलने का वह अवसर जो सब खिलाड़ियों को बारी-बारी से मिलता है।

उदाहरण : अब राम की पारी है।

पर्यायवाची : दाँव, दाव, दावँ, नंबर, नम्बर, पाण, पारी, बाज़ी, बाजी, बारी

आळीपाळीने एखादे काम करण्यास किंवा खेळण्यास मिळालेली संधी किंवा अवसर.

हुतुतुच्या खेळात आता ब गटाची पाळी आहे
खेप, डाव, पाळी, बारी

(game) the activity of doing something in an agreed succession.

It is my turn.
It is still my play.
play, turn
५. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : वह क्रम, व्यवस्था अथवा समय जिसमें उपस्थित व्यक्ति कोई काम एक बार बारी-बारी से संपादित करे।

उदाहरण : शराब का पहला दौर खत्म होते ही वह उठ गया।
मुशायरे का यह तीसरा दौर चल रहा है।

६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : अच्छे और बुरे अथवा सौभाग्य और दुर्भाग्य के दिनों का चलता रहनेवाला चक्र।

उदाहरण : ज़िदंगी के दौर में वे हमेशा संतुलित रहे।

A periodically repeated sequence of events.

A cycle of reprisal and retaliation.
cycle
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : उन्नति या वैभव के दिन।

उदाहरण : दौर के ख़त्म होते ही वह टूट गया।

८. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी खेल में खेल का वह विभाग जिसमें एक निश्चित अवधि में खेलों की संख्या निश्चित होती है तथा हर एक खिलाड़ी की बारी आती है।

उदाहरण : भूपति-नोल्स की जोड़ी ने दूसरे दौर में प्रवेश कर लिया है।

पर्यायवाची : राउंड, राउन्ड

खेळातील असा टप्पा ज्यात एका निश्चित कालावधीत निश्चित खेळ खेळून पुढे जायचे असते.

भूपति-नोल्सच्या जोडीने दुसर्‍या फेरीत प्रवेश केला.
फेरी, राऊंड

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।