पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वाद शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वाद   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ √वद् + घञ् ]

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : किसी पक्ष के द्वारा तर्क, युक्ति आदि के साथ खंडन और मंडन में होने वाली बातचीत।

उदाहरण : ज़्यादा वाद-विवाद में पड़ने से बना-बनाया काम बिगड़ जाता है।

पर्यायवाची : अध्याहार, उत्तर-प्रत्युत्तर, तर्क, तर्क वितर्क, तर्क-वितर्क, तर्कानुतर्क, बहस, बहस मुबाहसा, वाद विवाद, वाद-विवाद, सवाल-जवाब

एखाद्या पक्षाचे, मताचे खंडन वा मंडन करण्यासाठी केली जाणारी चर्चा.

मूर्तिपूजेच्या इष्टतेविषयी ते वादविवाद करत होते
वादविवाद

A discussion in which reasons are advanced for and against some proposition or proposal.

The argument over foreign aid goes on and on.
argument, argumentation, debate
२. संज्ञा / प्रक्रिया

अर्थ : अभियोग, अपराध, अधिकार या लेन-देन आदि से संबंध रखने वाला वह विवाद जो न्यायालय के सामने किसी पक्ष की ओर से विचार के लिए रखा जाए।

उदाहरण : यह मुकदमा न्यायालय में विचाराधीन है।

पर्यायवाची : अभियोग, कांड, काण्ड, केस, मामला, मुआमला, मुकदमा, मुकद्दमा, मुक़दमा, मुक़द्दमा

न्याय मिळवण्याकरता न्यायालयात केलेला दावा.

रामने आपल्या मालकाविरुद्ध खटला दाखल केला
अभियोग, कज्जा, खटला, दावा, फिर्याद

A comprehensive term for any proceeding in a court of law whereby an individual seeks a legal remedy.

The family brought suit against the landlord.
case, causa, cause, lawsuit, suit
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संकल्पना

अर्थ : विद्या, कला आदि के संबंध में किसी विद्वान द्वारा प्रतिपादित या स्थापित कोई ऐसी मूल बात या मत जिसे बहुत लोग ठीक मानते हों।

उदाहरण : डार्विन के विकास सिद्धांत के अनुसार मानव की भी पूँछ थी।

पर्यायवाची : थ्योरी, मत, सिद्धांत, सिद्धान्त

एखाद्या विषयातील घटक निश्चित करून, त्यांमध्ये कार्यकारणसंबंध प्रस्थापित करणारी त्या विषयाची मांडणी.

उत्क्रांतीच्या सिद्धांतानुसार माकड हा मानवप्राण्याचा पूर्वज होय.
उपपत्ती, सिद्धांत
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : तत्वज्ञों द्वारा नियत या निश्चित कोई मत या सिद्धांत अथवा किसी प्रकार की विचारधारा या कार्य प्रणाली।

उदाहरण : वाद का प्रयोग संज्ञाओं के अन्त में प्रत्यय के रूप में होता है - जैसे छायावाद, अनात्मवाद आदि।

पर्यायवाची : इज़्म

ऋषी इत्यादी ह्यांचे मान्यताप्राप्त उपदेश.

शंकराचार्यांचा अद्वैत हा वाद अनेकांना मान्य नाही.
मत, वाद

Rule of personal conduct.

precept, principle
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : किसी वस्तु के विषय में अज्ञात तत्व को कारण या साक्ष्य के विचार से निश्चित करने की क्रिया।

उदाहरण : धर्मग्रंथों में निराकार आत्मा के अस्तित्व को तर्क से ही सिद्ध किया गया है।

पर्यायवाची : उपपत्ति, तर्क, दलील, युक्ति

एखाद्या गोष्टीचा खरेपणा सिद्ध करण्यासाठी केले जाणारे विधान.

वकीलाचे युक्तिवाद ऐकून सर्वच थक्क झाले.
युक्तिवाद

A fact or assertion offered as evidence that something is true.

It was a strong argument that his hypothesis was true.
argument, statement
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : किसी की कही हुई ऐसी अनोखी या महत्व की बात जिसका कहीं उल्लेख या चर्चा की जाय।

उदाहरण : अपने गुरु के बारे में उसकी उक्ति सुनकर हम सब हैरान हो गये।
पिता का कहा मानो।

पर्यायवाची : अभिलाप, अभिहिति, आख्याति, उकत, उकति, उकुति, उक्ति, उगत, उगार, उग्गार, उद्गार, कथन, कलाम, कहा, गदि, बतिया, बात, बोल, वचन

बोललेली गोष्ट.

आपले आईवडील व गुरू यांची उक्ती कधीही विसरू नये.
उक्ती, उद्गार, कथन, बोल, बोलणे, म्हणणे, वचन

Something spoken.

He could hear them uttering merry speeches.
speech
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : कुछ कहने या बोलने की क्रिया।

उदाहरण : सेना अधिकारी के कहने पर सैनिकों ने कार्यवाही की।

पर्यायवाची : आख्यापन, कथन, कहना, कहा

सांगण्याची क्रिया.

त्यांने घडलेली गोष्ट तपशीलवार कथन केली
कथन

The use of uttered sounds for auditory communication.

utterance, vocalization
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : लोगों में फैली ऐसी बात जो मिथ्या हो अथवा जिसकी आधिकारिक पुष्टि न हुई हो।

उदाहरण : हमें अफवाह पर ध्यान न देते हुए वास्तविकता का पता लगाना चाहिए।

पर्यायवाची : अफवा, अफवाह, अफ़वा, अफ़वाह, उड़ती ख़बर, गप, चर्चा, जटल, श्रुति, हवाई ख़बर

Gossip (usually a mixture of truth and untruth) passed around by word of mouth.

hearsay, rumor, rumour

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।