पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से सूत्र शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

सूत्र   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संज्ञापन

अर्थ : थोड़े शब्दों में कहा हुआ वह पद या वचन जिसमें बहुत और गूढ़ अर्थ हों।

उदाहरण : गुरुजी से मुझे जीवन जीने का सूत्र मिल गया।

पर्यायवाची : फार्मूला, फॉर्म्युला

थोड्या शब्दात सांगितलेले जे पद वा वचन ज्यात अत्यंत गूढ अर्थ असतो.

गुरूजींकडून मला जीवन जगण्याचे सूत्र मिळाले.
सूत्र

A short pithy instructive saying.

aphorism, apophthegm, apothegm
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह सांकेतिक पद या शब्द जिसमें कोई वस्तु बनाने या कार्य करने के मूल सिद्धांत, प्रक्रिया आदि का संक्षिप्त विधान निहित हो।

उदाहरण : ऊर्जा के लिए दिया गया आइंस्टीन का सूत्र बताइए।

पर्यायवाची : फार्मूला, फॉर्म्युला

निरनिराळ्या राशींचा परस्पर संबंध दाखवणारा नियम.

सूत्रातील अज्ञात राशीचे मूल्य काढता येते.
फॉर्म्युला, सूत्र

(mathematics) a standard procedure for solving a class of mathematical problems.

He determined the upper bound with Descartes' rule of signs.
He gave us a general formula for attacking polynomials.
formula, rule
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : किसी कार्य या योजना के संबंध में उन अनेकों बातों में से कोई, जो उस कार्य या योजना की सिद्धि के लिए सोची जाए।

उदाहरण : इस योजना के चार सूत्रों में से दो बहुत ही उपयोगी और आवश्यक हैं।

एखाद्या योजनेसंदर्भातील संबंधित गोष्ट जी योजना फलद्रूप होण्यासाठी उपयोगी ठरते.

ह्या योजनेतील दोन प्रमुख सूत्रांचा विचार करू.
धागा, सूत्र

A distinct part that can be specified separately in a group of things that could be enumerated on a list.

He noticed an item in the New York Times.
She had several items on her shopping list.
The main point on the agenda was taken up first.
item, point
४. संज्ञा

अर्थ : किसी जानकारी का उद्गम या जिससे कोई सूचना मिले।

उदाहरण : विश्वस्त सूत्रों से ज्ञात हुआ है कि कुछ पाकिस्तानी जासूस इस शहर में हैं।

पर्यायवाची : स्रोत

माहितीचा उद्गम.

ह्या शहरात पाकिस्तानी हेर असल्याचे अधिकृत सूत्रांकडून कळते.
सूत्र, स्रोत

A document (or organization) from which information is obtained.

The reporter had two sources for the story.
source
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संज्ञापन

अर्थ : वह बात जिसके सहारे किसी दूसरी बड़ी बात, घटना, रहस्य आदि का पता लगे।

उदाहरण : कल हुई बैंक डकैती का अभी तक कुछ सुराग़ नहीं मिल पाया है।

पर्यायवाची : अता-पता, आहट, कनसुई, खबर, ख़बर, टोह, पता, संकेत, सङ्केत, सुराग, सुराग़

एखादी गोष्ट, घटना, रहस्य इत्यादी ह्याचा शोध जिच्यामुळे लागू शकतो अशी गोष्ट.

कोणताही धागादोरा नसताना खुनाचा उलगडा करणे कठीण आहे.
धागादोरा, पुरावा

Evidence that helps to solve a problem.

clew, clue, cue
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : रुई, रेशम आदि का वह लंबा रूप जो बटने से तैयार होता है।

उदाहरण : यह साड़ी रेशमी धागे से बनी हुई है।

पर्यायवाची : डोर, डोरा, तंतु, तंत्र, तन्तु, तन्त्र, तागा, धागा, सूत, सूता

कापसापासून वळलेली बारीक, लांब आकाराची, पिळदार वस्तू.

तिने सुईत दोरा ओवला.
दोरा, धागा, सूत

A fine cord of twisted fibers (of cotton or silk or wool or nylon etc.) used in sewing and weaving.

thread, yarn
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : कठपुतली नचाने की डोरी।

उदाहरण : सूत्र पर कठपुतली नचाना बहुत ही कुशलता का काम है।

पर्यायवाची : डोरी

बाहुल्या नाचवण्याच्या खेळात बाहुली हालवण्याची व चालवण्याची दोरी.

कळसूत्रावर बाहुली नाचवणे अत्यंत कौशल्याचे काम आहे.
कळसूत्र

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।