पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से संकेत शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

संकेत   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : मन का भाव प्रकट करने वाली कोई शारीरिक चेष्टा।

उदाहरण : बहरों को इशारे से बात समझानी पड़ती है।

पर्यायवाची : अंग मुद्रा, अङ्ग मुद्रा, इंग, इंगन, इंगित, इङ्ग, इङ्गन, इङ्गित, इशारा, मुद्रा, सङ्केत, सान

हालचाली वा चिन्हांद्वारे आपले विचार, विकार इतरांना दाखवण्याची क्रिया.

तीन क्रमांकाचा बावटा हा मच्छीमारांसाठी धोक्याचा संकेत असतो
इशारत, इशारा, खूण, संकेत, सूचणी, सूचना

A deliberate and vigorous gesture or motion.

gesticulation
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : कोई कार्य प्रारंभ करें, ना करें या हो रहा है या नहीं या किस अवस्था में पहुँचा है, इसका सूचक।

उदाहरण : गाड़ी चलाते समय सिगनल का ध्यान रखना चाहिए।

पर्यायवाची : सङ्केत, सिगनल, सिग्नल

कोणतेही कार्य करावे वा करू नये अथवा कार्य सुरु आहे वा नाही अथवा कोणत्या अवस्थेला पोहोचले आहे ह्यांचा सूचक.

संकेत मिळताच शत्रूवर आक्रमण करा.
संकेत
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संज्ञापन

अर्थ : वह बात जिसके सहारे किसी दूसरी बड़ी बात, घटना, रहस्य आदि का पता लगे।

उदाहरण : कल हुई बैंक डकैती का अभी तक कुछ सुराग़ नहीं मिल पाया है।

पर्यायवाची : अता-पता, आहट, कनसुई, खबर, ख़बर, टोह, पता, सङ्केत, सुराग, सुराग़, सूत्र

एखादी गोष्ट, घटना, रहस्य इत्यादी ह्याचा शोध जिच्यामुळे लागू शकतो अशी गोष्ट.

कोणताही धागादोरा नसताना खुनाचा उलगडा करणे कठीण आहे.
धागादोरा, पुरावा

Evidence that helps to solve a problem.

clew, clue, cue
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : दिखाई देने या समझ में आने वाला ऐसा लक्षण, जिससे कोई चीज़ पहचानी जा सके या किसी बात का कुछ प्रमाण मिले।

उदाहरण : रेडक्रास चिकित्सा क्षेत्र का एक महत्वपूर्ण चिह्न है।
अर्जुन ने उपलक्ष्य को देखकर लक्ष्य -वेधन किया था।
बारिश खुलने का कोई संकेत नहीं है।

पर्यायवाची : अलामत, आसार, इंग, इङ्ग, उपलक्ष, उपलक्ष्य, केतु, चिन्ह, चिह्न, निशान, प्रतीक, प्रतीक चिन्ह, प्रतीक चिह्न, सङ्केत

जेणेकरून नीट रीतीने मनुष्य, वस्तू किंवा पदार्थ ओळखता येतो.

रेडक्रॉस ही वैद्यकीय क्षेत्रातील महत्त्वाची खूण आहे.
खूण, चिन्ह, रंग, संकेत

A perceptible indication of something not immediately apparent (as a visible clue that something has happened).

He showed signs of strain.
They welcomed the signs of spring.
mark, sign
५. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : पहले से ही निश्चित किया हुआ (प्रेमी प्रेमिका के) मिलने का स्थान।

उदाहरण : नायिका मिलन स्थल पर नायक का बेसब्री से इंतजार कर रही थी।

पर्यायवाची : मिलन स्थल, संकेत स्थल, सङ्केत, सङ्केत स्थल

आधीपासूनच निश्चित केलेले (प्रियकर प्रियकराचे) भेटीचे ठिकाण.

नायिका संकेतस्थळी नायकाची आतुरतेने वाट पाहत होती.
संकेतस्थळ

A place where people meet.

He was waiting for them at the rendezvous.
rendezvous

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।