पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से धरम शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

धरम   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संकल्पना

अर्थ : परलोक, ईश्वर आदि के संबंध में विशेष प्रकार का विश्वास और उपासना की विशेष प्रणाली।

उदाहरण : हिंदू धर्म की सबसे बड़ी विशेषता यह है कि उसमें अन्य सभी धर्मों के प्रति सहनशीलता है।

पर्यायवाची : धर्म, मजहब, मज़हब

परतत्त्वासंबंधी विशिष्ट श्रद्धा, साधना, आचारविषयक नियम असणारी विचार व आचारप्रणाली.

मानवकल्याण हेच सर्व धर्मांचे उद्दिष्ट असते
धर्म

A strong belief in a supernatural power or powers that control human destiny.

He lost his faith but not his morality.
faith, religion, religious belief
२. संज्ञा / समूह

अर्थ : * दैविक शक्ति में अपना विश्वास दर्शाने के लिए बनी संस्था या समुदाय।

उदाहरण : मुस्लिम धर्म की स्थापना मुहम्मद साहब ने की थी।

पर्यायवाची : धर्म, मजहब, मज़हब, संगठित धरम, संगठित धर्म

दैवी शक्तींवर विश्वास करणारा समाजा किंवा समुदाय.

मुस्लिम धर्माची स्थापना मोहम्मद साहेबने केली होती.
धर्म

An institution to express belief in a divine power.

He was raised in the Baptist religion.
A member of his own faith contradicted him.
faith, organized religion, religion
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : परोपकार, दान, सेवा आदि कार्य जो शुभ फल देते हैं।

उदाहरण : दीन-दुखियों की सेवा ही सबसे बड़ा धर्म है।

पर्यायवाची : ईमान, धर्म, धार्मिक कृत्य, पवित्रकर्म, पुण्य, पुण्य कर्म, पुन्न, पुन्य

शुभ फळ लाभावे म्हणून केले जाणारे विशेषतः दान, परोपकार यांसारखे कर्म.

तीर्थक्षेत्रात जाऊन ते दरवर्षी काही धर्म करतात.
धर्म, धर्मकृत्य, धार्मिक कृत्य, पुण्य
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी जाति, वर्ग, पद आदि के लिए निश्चित किया हुआ कार्य या व्यवहार।

उदाहरण : प्रजा की रक्षा करना ही राजा का वास्तविक धर्म है।

पर्यायवाची : कर्तव्य, कर्त्तव्य, धर्म

एखादी जात, वर्ग, पद इत्यादीकांसाठी निश्चित केलेले कार्य वा व्यवहार.

जनतेचे रक्षण करणे हाच खरा राजाचा धर्म आहे.
कर्तव्य, काम, धर्म

Work that you are obliged to perform for moral or legal reasons.

The duties of the job.
duty
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : ऐसा कार्य जो नीतिपरक हो।

उदाहरण : नैतिक कार्यों के द्वारा ही हम समाज का उत्थान कर सकते हैं।

पर्यायवाची : अच्छा काम, अवदान, धर्म, नैतिक कार्य, सत्कर्म, सत्कार्य, साधुकर्म, सुकर्म, सुकृत्य

असे कार्य जे नीतिला धरून केलेले असते आणि ज्यात समाजाचे हीत असते.

सत्कर्माने समाजाचा खरा विकास होतो.
चांगले कार्य, नैतिक कार्य, सत्कर्म, सुकृत, सुकृत्य

Performance of moral or religious acts.

Salvation by deeds.
The reward for good works.
deeds, works
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : व्यक्ति या वस्तु में सदा प्रायः एक-सा बना रहने वाला मूल या मुख्य गुण।

उदाहरण : वह स्वभाव से शर्मीला है।

पर्यायवाची : अनूक, अयान, अवग्रह, ढब, धर्म, निसर्ग, प्रकृति, प्रवृत्ति, फ़ितरत, फितरत, मिज़ाज, मिजाज, वृत्ति, सिफत, सिफ़त, सुभाव, स्पिरिट, स्वभाव

व्यक्ती वा वस्तूत असलेला उपजत गुण.

तो फार शांत स्वभावाचा मनुष्य आहे
तो अट सोडणार नाही त्याची जातच अशी आहे
जात, प्रकृती, शील, स्वभाव

The essential qualities or characteristics by which something is recognized.

It is the nature of fire to burn.
The true nature of jealousy.
nature
७. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : हिंदू धर्म के अनुसार मृत्यु के अधिष्ठाता देवता।

उदाहरण : सती सावित्री ने यमराज से सौभाग्यवती होने का आशीर्वाद प्राप्त कर अपने मृत पति को जीवित करा लिया।

पर्यायवाची : अर्कज, अर्कतनय, काल, काल देवता, जमराज, दंडधर, दंडधार, दण्डधर, दण्डधार, धरमराज, धर्म, धर्मराज, पितरपति, पितृदैवत, पितृनाथ, पितृराज, पृथिवीपति, प्रेतनाथ, प्रेतनाह, प्रेतपति, महासत्य, मृत्यु देवता, यम, यम देव, यम देवता, यमराज, वैवस्वत, शीर्णपाद

प्राण्याला त्याच्या मृत्यूनंतर पापपुण्याचा निवाडा करून त्याप्रमाणे स्वर्गात वा नरकात पाठवणारी देवता.

नचिकेत्याने यमधर्माला प्रसन्न केले
काळ, यम, यमधर्म

Hindu god of death and lord of the underworld.

yama
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : वह व्यवहार जिसमें उत्तमता का भाव हो।

उदाहरण : हमें सबके साथ सद्व्यवहार करना चाहिए।
सद्व्यवहार लोगों में प्यार बढ़ाता है।

पर्यायवाची : अच्छा बरताव, अच्छा व्यवहार, आकूति, आर्यधरम, आर्यधर्म, धर्म, नेकचलनी, मर्यादा, सदाचरण, सदाचार, सद् व्यवहार, सद्व्यवहार, साधुता, सुव्यवहार

चांगली वागणूक.

भला माणूस कधीही सदाचरण सोडत नाही
सदवर्तन, सदाचरण, सदाचार

Concern with the distinction between good and evil or right and wrong. Right or good conduct.

morality
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : बाँस या लोहे आदि की छड़ को कुछ झुकाकर उसके दोनों सिरों के बीच डोरी बाँधकर बनाया हुआ अस्त्र, जिससे तीर चलाते हैं।

उदाहरण : शिकारी ने धनुष से निशाना साधा और शेर को ढेर कर दिया।

पर्यायवाची : कमान, कोडंड, कोदंड, चाँप, चाप, तुजीह, धनक, धनु, धनुष, धन्व, धन्वा, धर्म, बाँक, शरायुध, शरासन

लवचीक काठीला बाक देऊन तिची दोन्ही टोके दोरीने जोडून केलेले बाण सोडण्याचे साधन.

रामाने धनुष्य घेऊन सभेत प्रवेश केला.
कमठा, कामठा, कोदंड, धनुष्य
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : अलंकार शास्त्र में वह गुण या वृत्ति जो उपमेय और उपमान दोनों में समान रूप से विद्यमान रहती है और जिसके आधार पर एक वस्तु की उपमा दूसरी वस्तु से दी जाती है।

उदाहरण : तेजस्वी व्यक्ति और सूर्य दोनों का धर्म प्रखरता है।

पर्यायवाची : धर्म

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।