पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से रोकना शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

रोकना   क्रिया

१. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : अड़चन या बाधा डालना।

उदाहरण : डाकुओं ने मार्ग रोक दिया।

पर्यायवाची : अगोटना, अटकाना, अवरुद्ध करना, अवरोधना, अवरोहना, आड़ना, आरोधना, छेंकना, छेकना, बाधित करना, रूँधना, रूंधना

एखाद्याच्या मार्गात अडचण निर्माण करणे.

दरोडेखोरांनी वाटेत बस अडवली.
अडवणे, आडवणे, थांबवणे, रोखणे

Stop from happening or developing.

Block his election.
Halt the process.
block, halt, kibosh, stop
२. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / संप्रेषणसूचक

अर्थ : पाबंदी लगाना।

उदाहरण : माँ ने बच्चे को धूप में बाहर जाने से रोका।

पर्यायवाची : अवारना, मना करना

मनाई करणे वा बंदी घालणे.

आईने मुलाला बाहेर जाताना रोखले.
अडवणे, अडविणे, थांबवणे, थांबविणे, रोखणे

Command against.

I forbid you to call me late at night.
Mother vetoed the trip to the chocolate store.
Dad nixed our plans.
disallow, forbid, interdict, nix, prohibit, proscribe, veto
३. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : चलती हुई वस्तु की गति बंद करना।

उदाहरण : वाहन के सामने अचानक कुत्ता आ जाने से वाहन चालक ने वाहन रोका।

पर्यायवाची : अड़काना, ठहराना, थामना

गतिमान वस्तूची गती रोखणे.

हवालदाराने रस्त्यावरून जाणारी अनधिकृत गाडी रोखली.
अडवणे, अडविणे, थांबवणे, थांबविणे, रोखणे

Cause to stop.

Stop a car.
Stop the thief.
stop
४. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : किसी को आगे न बढ़ने देना।

उदाहरण : पुलिस ने जुलूस को चौक पर ही रोक दिया।

पर्यायवाची : ठहराना

एखाद्यास पुढे येऊ न देणे.

पोलिसांनी मोर्चा चोकातच रोखला.
अडवणे, अडविणे, अडवून धरणे, आडवणे, थांबवणे, रोखणे

Stand up or offer resistance to somebody or something.

hold out, resist, stand firm, withstand
५. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : किसी के लिए जगह सुरक्षित करना।

उदाहरण : नाटक देखने के लिए उसने मेरे लिए सीट आरक्षित की।

पर्यायवाची : आरक्षित करना

एखाद्यासाठी जागा सुरक्षित करून ठेवणे.

नाटक बघण्यासाठी त्याने माझ्यासाठी एक जागा राखली.
जागा ठेवणे, जागा राखणे

Arrange for and reserve (something for someone else) in advance.

Reserve me a seat on a flight.
The agent booked tickets to the show for the whole family.
Please hold a table at Maxim's.
book, hold, reserve
६. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : चली आ रही बात आदि को बंद करना।

उदाहरण : राजा राम मोहन राय ने सती प्रथा को रोका।

एखादी रुढी वा रीत बंद पाडणे.

राजा राममोहन राय ह्यांनी सतीची प्रथा थांबवली.
थांबवणे, थांबविणे

Terminate.

She interrupted her pregnancy.
Break a lucky streak.
Break the cycle of poverty.
break, interrupt
७. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : न देना।

उदाहरण : सरकार ने यात्रा भत्ता रोक दिया है।

भत्ता वगैरे न देणे.

सरकारने प्रवास भत्ता थांबवला आहे.
थांबवणे, थांबविणे
८. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : भावनाओं को परिलक्षित न करना।

उदाहरण : बड़ी मुश्किल से उसने अपना गुस्सा रोका।

भावनेला प्रकट होऊ न देणे.

त्याने आपल्या रागाला आवर घातला.
आवर घालणे, आवरणे, नियंत्रण ठेवणे
९. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : लड़की आदि को पसंद करके विवाह के लिए वचनबद्ध करना।

उदाहरण : मुन्ना के लिए माँ ने बंगलौर में एक लड़की रोकी है।

मुलगी वा मुलगा पसंत करून विवाह निश्चित करणे.

आई-वडिलांनी माझ्यासाठी राजापूरची मुलगी ठरवली.
ठरवणे, ठरविणे

Give to in marriage.

affiance, betroth, engage, plight

रोकना   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : रोकने की क्रिया।

उदाहरण : सैनिक शत्रुओं को सीमा के अंदर प्रवेश करने से रोकने में सफल रहे।

रोखण्याची क्रिया.

शत्रूला सीमेच्या आत प्रवेश करण्यापासून रोखणे अत्यंत गरजेचे आहे.
अडवणे, आडवणे, थांबवणे, थांबविणे, रोखणे

The act of stopping something.

The third baseman made some remarkable stops.
His stoppage of the flow resulted in a flood.
stop, stoppage

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।