पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से नाथ शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

नाथ   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : धर्मग्रंथों द्वारा मान्य वह सर्वोच्च सत्ता जिसे सृष्टि का स्वामी माना जाता है।

उदाहरण : ईश्वर सर्वव्यापी है।
ईश्वर हम सबके रक्षक हैं।

पर्यायवाची : अंतर्ज्योति, अंतर्यामी, अखिलात्मा, अखिलेश, अखिलेश्वर, अधिपुरुष, अन्तर्ज्योति, अन्तर्यामी, अर्य, अर्य्य, अविनश्वर, अव्यय, अशरीर, आदिकर्ता, आदिकर्त्ता, आदिकारण, इलाही, इश्व, इसर, ईश, ईशान, ईश्वर, ईस, ईसर, ऊपरवाला, करतार, करुण, कर्ता, कर्ता धर्ता, कर्ता-धर्ता, कर्ताधर्ता, कर्तार, कर्त्ता, क़िबला-आलम, क़िबलाआलम, कामद, किबला-आलम, किबलाआलम, ख़ालिक़, खालिक, चिंतामणि, चिदाकाश, चिन्तामणि, चिन्मय, जगत्सेतु, जगदाधार, जगदानंद, जगदीश, जगदीश्वर, जगद्योनि, जगन्नाथ, जगन्नियंता, जगन्नियन्ता, जगन्निवास, जाने-जहाँ, जाने-जाँ, जीवेश, जोग, ठाकुर, ठाकुरजी, तमोनुद, तोयात्मा, त्रयीमय, त्रिपाद, त्रिलोकपति, त्रिलोकी, त्रिलोकीनाथ, त्रिलोकेश, दई, दहराकाश, दीन-बन्धु, दीनबंधु, दीनबन्धु, दीनानाथ, देवेश, नित्यमुक्त, परमपिता, परमात्मा, परमानंद, परमानन्द, परमेश्वर, प्रधानात्मा, प्रभु, भगवत्, भगवान, भगवान्, भवधरण, भवेश, मंगलालय, योग, योजन, वरेश, वासु, विधाता, विभु, विश्वंभर, विश्वधाम, विश्वनाथ, विश्वपति, विश्वपा, विश्वभर्ता, विश्वभाव, विश्वभावन, विश्वभुज, विश्वम्भर, विश्वात्मा, वैश्वानर, शून्य, सतगुरु, सद्गुरु, साँई, सांई

निसर्गावर सत्ता असणारी आणि त्याचे व्यवहार नियंत्रित करणारी धर्मग्रंथांद्वारे मान्य अशी सर्वोच्च सत्ता.

ईश्वर सर्वव्यापी आहे.
देव सगळ्यांचे रक्षण करतो.
ईश, ईश्वर, देव, दैवत, परमात्मा, परमेश्वर, प्रभू, बाप्पा, भगवंत, भगवान

The supernatural being conceived as the perfect and omnipotent and omniscient originator and ruler of the universe. The object of worship in monotheistic religions.

god, supreme being
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति
३. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : (व्यक्ति) वह जो किसी को आज्ञा दे। वह जिसे किसी वस्तु आदि पर पूरे और सब प्रकार के अधिकार प्राप्त हों।

उदाहरण : सेवक ने अपने स्वामी से मेला जाने की आज्ञा ली।

पर्यायवाची : अधिप, अधिपति, अधिभू, अधीश, अधीश्वर, अभीक, अर्य, अर्य्य, आक़ा, आका, आग़ा, आगा, आज्ञापक, ईश, ईशान, ईश्वर, धोरी, मालिक, साँई, सांई, स्वामी, हाकिम

एखाद्या गोष्टीविषयी सर्व किंवा महत्त्वाचे अधिकार असणारा.

गाडीला हात लावण्याच्या आधी मालकाला विचारावे लागेल.
अधिपती, नाथ, मालक, मालिक, स्वामी

A person who has general authority over others.

lord, master, overlord
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : साँप पालने तथा उसे नचाने वाला व्यक्ति।

उदाहरण : सँपेरा बीन बजाकर साँप को नचा रहा था।

पर्यायवाची : गारुड़िक, जीवक, नागमंडलिक, नागमण्डलिक, व्यालिक, सँपेरा, सपेरा

सर्प बाळगून त्यावर पोट भरणारा.

गारुडी रस्त्यावर सापाचा खेळ दाखवत होता.
गारुडी

A performer who uses movements and music to control snakes.

snake charmer
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : ऊँट,बैल आदि की नाक में पिरोई हुई रस्सी।

उदाहरण : उसने बैल को काबू में रखने के लिए उसकी नकेल पकड़ी।

पर्यायवाची : नकेल, नथनी, नस्य

A ring worn on the nose as an ornament or on the nose of an animal to control it.

nose ring
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / उपाधि

अर्थ : गोरखपंथी साधुओं की उपाधि।

उदाहरण : गोरखपंथी साधुओं के नाम के पीछे नाथ लगा रहता है।

नाथ संप्रदायातील साधकाची उपाधी.

अनेक नाथ गृहस्थाश्रमी असून हिमालयाच्या काही भागात राहतात
नाथ

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।