पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अपवाद शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अपवाद   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : वह बात, शब्द, तत्त्व आदि जो किसी व्यापक या सामान्य नियम आदि के विरुद्ध हो।

उदाहरण : इस नियम के कुछ अपवाद भी हैं।

पर्यायवाची : अववाद

सामान्य नियमाच्या विरोधात असलेली एखादी गोष्ट, शब्द किंवा तत्त्व.

बेलफळाचा अपवाद वगळता औषधासाठी सामान्यतः पिकलेले फळ वापरतात.
अपवाद

An instance that does not conform to a rule or generalization.

All her children were brilliant; the only exception was her last child.
An exception tests the rule.
exception
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी पर लगने या लगाया जाने वाला दोष।

उदाहरण : इस लांछन से बचने का क्या उपाय है।

पर्यायवाची : अपयश, अलोक, आक्षेप, इफतरा, इफ़तरा, इफ़्तरा, इफ़्तिरा, इफ्तरा, इफ्तिरा, कलंक, कलौंछ, कलौंस, कालिमा, दाग, दाग़, धब्बा, लांछन, लांछना

एखाद्यावर लावणारा किंवा दुष्कर्मामुळे लागणारा दोष.

आपल्यावरील कलंक खोटा आहे असे तो वारंवार सांगत होता.
आरोप, कलंक, काळिमा, टेपर, ठपका, डाग, बट्टा

A false accusation of an offense or a malicious misrepresentation of someone's words or actions.

calumniation, calumny, defamation, hatchet job, obloquy, traducement
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : किसी के वाक्य या सिद्धांत का खंडन करने के निमित्त या उसका विरोध करने के लिए कही हुई बात।

उदाहरण : पृथ्वी स्थिर है और सूर्य गतिमान, इस बात का सर्वप्रथम प्रतिवाद सुकरात ने किया था।

पर्यायवाची : अपनय, अपनयन, अपनोदन, उच्छेद, उच्छेदन, खंडन, खण्डन, टिरफिस, प्रतिवाद, विरोध

एखाद्या आरोपाला, वक्तव्याला, सिद्धांताला हाणून पाडण्यासाठी किंवा त्याचा विरोध करण्यासाठी म्हटलेली गोष्ट.

पृथ्वी स्थिर असते आणि सुर्य फिरत असतो ह्या गोष्टीचे कालांतराने खंडन केले गेले.
खंडन, प्रतिवाद

A defendant's answer or plea denying the truth of the charges against him.

He gave evidence for the defense.
defence, defense, demurrer, denial
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी की वास्तविक या कल्पित बुराई या दोष बतलाने की क्रिया।

उदाहरण : हमें किसी की भी निंदा नहीं करनी चाहिए।

पर्यायवाची : अपभाषण, अपमर्श, अपवाचा, अभिषंग, अभिषङ्ग, अवध्वंस, अस्तुति, आक्षेप, उपक्रोश, टीका-टिप्पणी, निंदा, निन्दा, बदगोई, बुराई, वाच्यता, शाबर

दुसर्‍याचे दोष सांगण्याची वा दुसर्‍याविषयी वाईट बोलण्याची क्रिया.

कुणाची ही निंदा करू नयेत.
कुटाली, दोषवर्णन, निंदा, निंदानालस्ती, निर्भर्त्सना

Abusive or venomous language used to express blame or censure or bitter deep-seated ill will.

invective, vitriol, vituperation

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।