पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से हीन शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

हीन   विशेषण

१. विशेषण / संबंधसूचक

अर्थ : त्यागा, छोड़ा अथवा अलग किया हुआ।

उदाहरण : उसने अपनी परित्यक्त पत्नी को फिर से अपना लिया।

पर्यायवाची : अपरिगृहीत, अपवर्जित, अपविद्ध, अपास्त, अभिनियुक्त, अवसृष्ट, आवर्जित, त्यक्त, परित्यक्त, बहिष्कृत

२. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो गणना में न हो या जिसकी कोई गिनती न हो या बहुत ही कम महत्व का।

उदाहरण : जहाँ बड़े-बड़े विद्वान आ रहे हैं वहाँ हम जैसे नगण्य व्यक्तियों को कौन पूछेगा।
उसे ऐसा-वैसा न समझो।

पर्यायवाची : अकिंचन, अगण्य, अदना, अनुदात्त, ऊन, ऐरा ग़ैरा, ऐरा गैरा, ऐरा-ग़ैरा, ऐरा-गैरा, ऐराग़ैरा, ऐरागैरा, ऐसा-वैसा, गया-बीता, तुच्छ, न तीन में न तेरह में, नगण्य, नाचीज, नाचीज़, मामूली, हकीर

एखाद्या गोष्टीच्या तुलनेत काहीच नाही असा.

जिथे येवढे मोठमोठे विद्वान येत आहे तेथे आमच्यासारख्या क्षुल्लक लोकांना कोण विचारेल.
हत्तीच्या बळापुढे मुंगीचे बळ क्षुल्लक आहे.
कःपदार्थ, क्षुद्र, क्षुल्लक, तुच्छ, नगण्य, पामर

(informal) small and of little importance.

A fiddling sum of money.
A footling gesture.
Our worries are lilliputian compared with those of countries that are at war.
A little (or small) matter.
A dispute over niggling details.
Limited to petty enterprises.
Piffling efforts.
Giving a police officer a free meal may be against the law, but it seems to be a picayune infraction.
fiddling, footling, lilliputian, little, niggling, petty, picayune, piddling, piffling, trivial
३. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसके पास धन न हो या धन की कमी हो।

उदाहरण : निर्धन व्यक्ति कड़ी मेहनत करके धनी हो सकता है।

पर्यायवाची : अकिंचन, अधनाढ्य, अनाढ्य, अनिभ्य, अर्थहीन, अवित्त, अवित्ति, असंपन्न, असमृद्ध, असम्पन्न, आजिज, आजिज़, कंगाल, क्षुद्र, गरीब, ग़रीब, छुद्र, तंगदस्त, तंगहाल, दर-माँदा, दरिद्र, दीन, दीन-हीन, दीनहीन, धनधान्यहीन, धनहीन, निधनी, निर्धन, प्रतिक्रुष्टि, बपुरा, बापुरा, बेकस, बेचारा, मसकीन, मिसकिन, मिसकीन, मिस्किन, मुफलिस, मुफ़लिस, रंक, विधन, विपन्न, समृद्धिरहित

पैसा नसलेला किंवा पैसा कमी असलेला.

चुकीच्या धोरणामुळे गरीब वर्ग अजून गरीब होत चालला आहे.
अकिंचन, खंक, गरीब, दरिद्री, द्रव्यहीन, निर्धन, रंक

Having little money or few possessions.

Deplored the gap between rich and poor countries.
The proverbial poor artist living in a garret.
poor
४. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो महत्व, मान आदि की दृष्टि से निम्न कोटि का और फलतः तिरस्कृत हो।

उदाहरण : तुम्हारी घटिया हरकतों से मैं तंग आ गया हूँ।
अजय के विचार निकृष्ट हैं।

पर्यायवाची : अधम, अनसठ, अरजल, अरम, अवद्य, अवस्तु, अश्लाघनीय, अश्लाघ्य, इत्वर, ऊन, ओछा, कमीना, क्षुद्र, घटिया, छिछोरा, टुच्चा, तुच्छ, निकृष्ट, नीच, पोच, बज़ारू, बजारी, बजारू, बाज़ारी, बाज़ारू, बाजारी, बाजारू, भोंडा, भौंड़ा, म्लेच्छ, वराक, संकीर्ण, सड़ियल, सस्ता, सिफला, सिफ़ला, हलका, हल्का, हेय

उत्तम किंवा मध्यम नाही असा खालच्या प्रतीचा.

तुझ्या नीच वागणुकीचा मला कंटाळा आलाय.
अधम, कुत्सिक, नीच, भिकार, भुक्कड, वाईट, हलका, हीन

Low or inferior in station or quality.

A humble cottage.
A lowly parish priest.
A modest man of the people.
Small beginnings.
humble, low, lowly, modest, small
५. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : सही राह से भटका हुआ।

उदाहरण : आज के भ्रष्ट समाज को सही मार्गदर्शन की ज़रूरत है।

पर्यायवाची : अनाश्रमी, गुमराह, पतित, पथभ्रष्ट, भ्रष्ट

आपल्या स्थानापासून चळलेला.

आजच्या भ्रष्ट समाजाला योग्य मार्गदर्शनाची गरज आहे.
चळलेला, ढळलेला, पतित, पथभ्रष्ट, भ्रष्ट

Lacking in integrity.

Humanity they knew to be corrupt...from the day of Adam's creation.
A corrupt and incompetent city government.
corrupt
६. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : किसी वस्तु, गुण आदि से खाली या हीन।

उदाहरण : बारिश के अभाव में यह तालाब जल विहीन हो गया है।
अपने अधिकार से च्युत राजा वन को चला गया।

पर्यायवाची : गत, च्युत, बग़ैर, बगैर, बाज, बिना, बिला, रहित, विहीन, शून्य

Completely wanting or lacking.

Writing barren of insight.
Young recruits destitute of experience.
Innocent of literary merit.
The sentence was devoid of meaning.
barren, destitute, devoid, free, innocent

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।