पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वाणी शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वाणी   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : बोलने या बातचीत करने की शक्ति।

उदाहरण : कहते हैं कि सात वर्ष के गूँगे विष्णु आरोड़ा को गुरु की कृपा से वाणी मिली।

पर्यायवाची : वाचा

बोलण्याची शक्ती.

अपघातामुळे त्याची वाचा हरपली.
वाचा, वाणी

Possession of the qualities (especially mental qualities) required to do something or get something done.

Danger heightened his powers of discrimination.
ability, power
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : कोमलता, तीव्रता, उतार-चढ़ाव आदि से युक्त वह शब्द जो प्राणियों के गले से आता है।

उदाहरण : उसकी आवाज़ बहुत मीठी है।

पर्यायवाची : आवाज, आवाज़, कंठ स्वर, गला, गुलू, बाँग, बांग, बोली, सुर, स्वर

प्राण्यांच्या गळ्यातून निघणारा कोमलता, तीव्रता, चढउतार इत्यादी गुणविशेष असणारा ध्वनी.

तो कापर्‍या आवाजात बोलू लागला.
त्याचा कंठ फार गोड आहे.
आवाज, कंठ, स्वर

The sound made by the vibration of vocal folds modified by the resonance of the vocal tract.

A singer takes good care of his voice.
The giraffe cannot make any vocalizations.
phonation, vocalisation, vocalism, vocalization, voice, vox
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : मनुष्य के मुख से निकलने वाला सार्थक शब्द।

उदाहरण : ऐसा वचन बोलें जो दूसरों को अच्छा लगे।

पर्यायवाची : इड़ा, बयन, बाणी, बानी, बोल, बोली, वचन, वाचा

माणसाच्या मुखातून निघालेला सार्थ शब्द.

संतांचे बोल नेहमी आठवावेत
बोल, वचन, वाणी

(language) communication by word of mouth.

His speech was garbled.
He uttered harsh language.
He recorded the spoken language of the streets.
language, oral communication, speech, speech communication, spoken communication, spoken language, voice communication
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : मुँह के अंदर का वह लंबा चपटा मांस पिंड जिससे रसों का आस्वादन और उसकी सहायता से शब्दों का उच्चारण होता है।

उदाहरण : जीभ बोलने में मुख्य भूमिका निभाती है।

पर्यायवाची : जबान, ज़बान, ज़ुबान, जिब्भा, जिभ्या, जिह्वा, जीभ, जीभड़िया, जीह, जुबान, मुख-चीरी, मुखचीरी, रसना, रसनेंद्रिय, रसनेन्द्रिय, रसमाता, रसमातृका, रसा, ललना

चर्वण, गिळणे इत्यादी क्रियांना साहाय्य करणारा, अर्धअंडाकार, सपाट असा तोंडातील एक स्नायुमय अवयव.

जिभेमुळे पदार्थाची चव कळते
जिभली, जिव्हा, जीभ, रसना

A mobile mass of muscular tissue covered with mucous membrane and located in the oral cavity.

clapper, glossa, lingua, tongue
५. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : विद्या और वाणी की अधिष्ठात्री देवी।

उदाहरण : सरस्वती का वाहन हंस है।

पर्यायवाची : इरा, इला, कादंबरी, कादम्बरी, गिरा, गी, ज्ञानदा, परमेष्ठिनी, पावका, पूत्कारी, प्रज्ञा, ब्रह्माणी, ब्राह्मी, भारती, महाशुक्ला, महाश्वेता, मेधाविनी, वरवर्णिनी, वागीशा, वागीश्वरी, वागेश्वरी, वाग्देवी, वाचा, विधिवधू, विमला, वीणा वादिनी, वीणावादिनी, वेदाग्रणी, वैखरी, शारदा, शुक्ला, श्रुतदेवी, सरस्वती, हंसवाहनी, हंसवाहिनी, हंसाधिरूढ़ा, हंसारूढ़ा

विद्या,कला व वाणी यांची अधिष्ठात्री देवता.

हंस हे सरस्वतीचे वाहन आहे
भारती, वागीश्वरी, वाग्देवता, वाणी, शारदा, सरस्वती

Hindu goddess of learning and the arts.

sarasvati

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।