पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से रस शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

रस   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वनस्पतियों अथवा उनके फूल, फल,पत्तों आदि में रहने वाला वह तरल पदार्थ जो दबाने, निचोड़ने आदि पर निकलता या निकल सकता है।

उदाहरण : नीम की पत्तियों का रस पीने तथा लगाने से चर्म रोग दूर होता है।

पर्यायवाची : अरक, अर्क, जूस

पान, फूले इत्यादी दाबल्याने, वाटल्याने त्यातून निघणारा पातळ द्रव.

कडू निंबाच्या पानांचा रस लावल्याने त्वचारोग बरे होतात.
रस
२. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : पकी हुई तरकारी आदि में का पानी वाला अंश।

उदाहरण : सब्जी में बहुत ज्यादा रसा है।

पर्यायवाची : आबजोश, झोर, झोल, रसा, शोरबा

भाजी,कालवण इत्यादीतील आटलेला रस.

मला बटाट्याच्या भाजीचा रस्सा फार आवडतो
रस्सा

A thin soup of meat or fish or vegetable stock.

broth
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : खाने-पीने की चीज़ मुँह में पड़ने पर उससे जीभ को होने वाला अनुभव।

उदाहरण : बुखार की वजह से राम के मुँह का स्वाद बिगड़ गया है।
वह स्वाद ले-लेकर खा रहा है।

पर्यायवाची : आस्वाद, जायका, मज़ा, मजा, लज़्ज़त, लज्जत, विपाक, स्वाद

जिभेने खारट, तुरट, गोड इत्यादी जो पदार्थाचा धर्म समजतो तो.

पेढ्याची गोड चव माझ्या जिभेवर अजूनही रेंगाळत आहे.
अभिरुची, आस्वाद, चव, रुची, लज्जत, स्वाद

The taste experience when a savoury condiment is taken into the mouth.

flavor, flavour, nip, relish, sapidity, savor, savour, smack, tang
४. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वह पानी जिसमें शक्कर, खाँड़ आदि घुला हो।

उदाहरण : खाँड़ की अपेक्षा गुड़ का शर्बत अधिक अच्छा होता है।

पर्यायवाची : शरबत, शर्बत, सिरप, सीरप

ज्यात साखर मिसळलेली आहे असे पाणी.

मला सरबत आवडते.
सरबत
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : किसी पदार्थ का वह रस जो भभके आदि से खींचने पर निकले।

उदाहरण : पुदीने का अर्क पेट के लिए बहुत अच्छा होता है।

पर्यायवाची : अरक, अर्क, अर्क़, आसव, सत, सार

एखादा पदार्थ पाण्यात उकळून मिळणारा सत्त्वांश.

पुदिन्याचा अर्क पोटासाठी चांगला असतो
अर्क, कस

Any substance possessing to a high degree the predominant properties of a plant or drug or other natural product from which it is extracted.

essence
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वृक्षों के शरीर से निकलने वाला या पाछकर निकाला जाने वाला तरल पदार्थ।

उदाहरण : कुछ वृक्षों के निर्यास औषधि के रूप में प्रयोग किए जाते हैं।

पर्यायवाची : निर्यास, निर्यूस, मद, मस्ती

वृक्षातून निघणारा रस.

काही वृक्षांचा गोंद हा औषध म्हणून वापरतात.
गोंद

A watery solution of sugars, salts, and minerals that circulates through the vascular system of a plant.

sap
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी ग्रंथि या कोशिका से स्रावित होने वाला वह द्रव जिसका शारीरिक क्रियाओं में महत्व है।

उदाहरण : लार, हार्मोन आदि रस हैं।

पर्यायवाची : स्राव

सजीवांच्या शरीरात, अंतर्भागात वा शरीराबाहेर पाझरणारा द्रवपदार्थ.

शरीरातील ग्रंथींतून विविध तर्‍हेचे स्राव स्रवतात.
स्राव

A functionally specialized substance (especially one that is not a waste) released from a gland or cell.

secretion
८. संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वैद्यक के मत से शरीरस्थ सात धातुओं में से पहली।

उदाहरण : रस के अंतर्गत शरीर में उपस्थित पानी आता है।

शरीरातील सात धातूंपैकी पहिला धातू.

शरीरातील पाणी हे रस ह्या धातूत येते.
रस
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : किसी पदार्थ का सार या तत्व।

उदाहरण : रस कई तरह के होते हैं।

एखाद्या पदार्थाचे सार अथवा तत्त्व.

रस अनेक प्रकारचे असतात.
रस

Any substance possessing to a high degree the predominant properties of a plant or drug or other natural product from which it is extracted.

essence
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : साहित्य में कथानकों, काव्यों, नाटकों आदि में रहने वाला वह तत्व जो अनुराग, करुणा, क्रोध, रति आदि मनोभावों को जागृत, प्रबल तथा सक्रिय करता है।

उदाहरण : रस की संख्या नौ मानी गई है।

११. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : किसी बात में रुचि होने के कारण उससे मिलने वाला या लिया जाने वाला सुख।

उदाहरण : भक्त भगवान के कीर्तन का आनंद ले रहा है।

पर्यायवाची : अनंद, अनन्द, आनंद, आनन्द, मज़ा, मजा, रसास्वादन, लुत्फ, लुत्फ़, स्वाद

A gay feeling.

gaiety, merriment

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।