पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से गज शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

गज   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ √गज् (मत्त होना) + अच् ]

१. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी

अर्थ : एक शाकाहारी स्तनपायी चौपाया जो अपने स्थूल और विशाल आकार तथा सूँड़ के कारण सब जानवरों से विलक्षण होता है।

उदाहरण : हाथी को गन्ना बहुत ही प्रिय है।

पर्यायवाची : अंतःस्वेद, अनलपंखचार, अन्तःस्वेद, इभ, करि, करेणु, कुंजर, कुंजल, कुञ्जल, गज्जू, गयंद, गयन्द, जलाकांक्ष, दीर्घमारुत, द्रुमारि, द्विप, द्विरद, द्विराप, द्विहन्, नाग, पिंडपाद, पिंडपाद्य, पिण्डपाद, पिण्डपाद्य, पील, पीलु, फ़ील, फील, भसुंद, मतंग, मतंगज, मत्तकीश, महादंत, महानाद, मातंग, मितंग, रेवाउतन, लंबकर्ण, लतालक, लम्बकर्ण, वरांगी, वारीट, विराणी, वीरमंगल, वृहदंग, वेदंड, वेदण्ड, शुंडाल, शुंडी, शुण्डाल, सत्रि, सिंधुर, सिन्धुर, सूचिकाधर, स्त्रीध्वज, हस्ति, हस्ती, हाथी

सोंड असलेला स्थूल व विशालकाय, सस्तन चतुष्पाद.

हत्तीला ऊस फार आवडतो.
ऐरावत, कुंजर, गज, गजराज, गजेंद्र, द्विरद, भद्र, भद्रजाती, मतंगज, मातंग, रदी, वारण, हत्ती

Five-toed pachyderm.

elephant
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी

अर्थ : नर हाथी।

उदाहरण : इस हथिसाल में तीन हथिनी और पाँच हाथी हैं।

पर्यायवाची : कुंजर, हस्ति, हस्ती, हाथी

Five-toed pachyderm.

elephant
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / माप

अर्थ : लंबाई नापने की एक नाप जो कपड़ों के लिए सोलह गिरह या तीन फुट और लकड़ी के लिए दो फुट की होती है।

उदाहरण : यह कपड़ा तीन गज है।

पर्यायवाची : गज़, यार्ड

लांबी मोजण्याचे एक परिमाण.

एक गज अंदाजे तीन फुटांइतका असतो.
गज, यार्ड, वार
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : लम्बाई नापने के लिए गज के मानक रूप का लोहे या लकड़ी की छड़।

उदाहरण : दुकानदार गज से कपड़ा माप रहा है।

कापड मोजण्याची लोखंडी किंवा लाकडी पट्टी.

दुकानदाराने गजाने कापड मापले
गज

A ruler or tape that is three feet long.

yard measure, yardstick
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : सारंगी आदि बजाने की कमानी।

उदाहरण : वायलिन का गज मरम्मत के लिए दिया है।

पर्यायवाची : गज़

सारंगी इत्यादी तंतुवाद्ये वाजवण्याची, घोड्याचे केस लावलेली, वाकवलेली काठी.

व्हायोलिनचा गज दुरुस्तीसाठी दिला आहे.
गज
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह लकड़ी जो किवाड़ बंद करने के बाद आड़ी लगाई जाती है।

उदाहरण : बैल अरगल तोड़कर घर के अंदर घुस गया।

पर्यायवाची : अगरी, अरगत, अरगल, अर्गल, अर्गला, अर्गलिका, आगर, आगल, वर्कट, व्योंड़ा, व्यौड़ा

वाड्याच्या मोठ्या दरवाजाला आतून लावायचा अडसर.

रात्री वाड्याचे दार आडणा लावून घट्ट लावतात
आडणा

Catch for fastening a door or gate. A bar that can be lowered or slid into a groove.

latch
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : लोहे की वह छड़ी जिससे पुरानी चाल की बन्दूकों में बारूद भरते थे।

उदाहरण : इस बन्दूक में गज की सहायता से बारूद भरी जाती है‌।

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।