पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से शुभ्र शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

शुभ्र   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / रंगसूचक

अर्थ : जो उजला हो।

उदाहरण : उसने श्वेत वस्त्र धारण किया।

पर्यायवाची : अवदात, उँजियार, उँजियारा, उजला, उजियार, उज्जर, उज्ज्वल, धवल, धवला, धौत, धौल, धौला, फक, रजत, शिति, शुक्ल, श्वेत, सफेद, सादा, सित

स्वच्छ किंवा पांढर्‍या रंगाचा.

त्याने पांढरी वस्त्रे घातली होती.
धवल, पांढरा, शुभ्र, श्वेत, सफेत, सफेद

शुभ्र   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : एक सफ़ेद, चमकीली धातु जिसके सिक्के, गहने, बर्तन आदि बनते हैं।

उदाहरण : वह चाँदी के गहने पहनी थी।

पर्यायवाची : इंदु-लौह, इंदुलौह, इन्दु-लौह, इन्दुलौह, कुमुद, चंद्रभूति, चंद्रहास, चन्द्रभूति, चन्द्रहास, चाँदी, चांदी, ज़र, तार, नुकरा, प्रजादान, महाशुभ्र, रंगवीज, रङ्गवीज, रजत, रूपा, श्वेतक, सित, सिल्वर, हंसाभिरव्य

पांढरा बहुमूल्य धातू.

सध्या चांदीचे भाव खूप वाढले आहेत
चांदी, रजत, रुपे
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : खानों से निकलने वाली एक कांच के समान पारदर्शक तहदार धातु।

उदाहरण : भारत के राजस्थान में अभ्रक अधिक मात्रा में निकलता है।

पर्यायवाची : अबरक, अबरख, अभ्र, अभ्रक, अभ्रपटल, अमल, बहुपत्र, भोडर, भोडल, महारस

पारदर्शक व पापुद्र्यांनी युक्त असे खडकात सापडणारे खनिज द्रव्य.

भारताच्या राजस्थान ह्या प्रांतात अभ्रक जास्त प्रमाणात आढळतो.
अभ्रक

Any of various minerals consisting of hydrous silicates of aluminum or potassium etc. that crystallize in forms that allow perfect cleavage into very thin leaves. Used as dielectrics because of their resistance to electricity.

isinglass, mica
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : राजस्थान की साँभर झील से मिलने वाला नमक।

उदाहरण : उसने बाजार से एक किलो साँभर खरीदा।

पर्यायवाची : पृथ्वीज, रौमक, रौमलवण, वसुक, शाँभर, शांबर, शांभर, शाकंभरी, शाम्बर, साँभर, सांबर, सांभर, साबर, साम्बर

राजस्थानात सांबर नावाच्या सरोवरातून काढलेले मीठ.

त्याने बाजारातून सांबर मीठ विकत घेतले.
सांबर मीठ, सांबरी मीठ

White crystalline form of especially sodium chloride used to season and preserve food.

common salt, salt, table salt
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : एक खनिज पदार्थ जो लोहे का एक विकार है।

उदाहरण : कुछ रासायनिक प्रयोगों में कसीस का उपयोग होता है।

पर्यायवाची : कंसक, कसीस, कासीस, केशर, कौसीस, धातुशेखर, पांशुकासीस, पुराणकिट्ट, हंसलोमश

(H2SO4) a highly corrosive acid made from sulfur dioxide. Widely used in the chemical industry.

oil of vitriol, sulfuric acid, sulphuric acid, vitriol
५. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : बादाम की जाति का एक जंगली वृक्ष।

उदाहरण : पदस के फल की गिरी से तेल निकलता है।

पर्यायवाची : पदस, पद्माख

Any of several small bushy trees having pink or white blossoms and usually bearing nuts.

almond tree
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : गंडदूर्वा या गाँडर नाम की घास की प्रसिद्ध सुगंधित जड़।

उदाहरण : खस का प्रयोग कूलर में होता है।

पर्यायवाची : अवदान, अवदाह, उशीर, खस, जटामाँसी, जलवास, नलद, पित्तहर, मिषिका, लघुलय, वारितर, वीरण मूल, वीरभद्र, वीरभद्रक, वेणा, वेणीग, वेणीमूल, वेणीमूलक, शितिमूलक, शीतमूलक

एक प्रकारचे सुगंधी गवत, याच्या मुळांचे उन्हाळ्यासाठी पडदे करतात, अत्तर काढतात.

जुन्या काळी वाळ्याचे पडदे करून दाराशी लावत
खस, वाळा
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : वह चिकना, लसीला और सफेद पदार्थ जो कुछ प्राणियों के शरीर में पाया जाता है।

उदाहरण : चर्बी के कारण शरीर में मोटापा आ जाता है।

पर्यायवाची : अलका, चरबी, चर्बी, पीह, फ़ैट, फैट, मेद, वसा

प्राण्यांच्या शरीरातील स्निग्ध पदार्थ.

शरीरातील चरबी प्रमाणाबाहेर वाढल्यामुळे अनेक रोग होतात.
चरबी, मेद, वसा
८. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : एक प्रकार का खनिज पदार्थ जिसकी गणना उप-धातुओं में होती है तथा जिसमें चाँदी का कुछ अंश और गुण पाया जाता है।

उदाहरण : वैद्य रूपामक्खी का प्रयोग प्रायः चाँदी के अभाव में करते हैं।

पर्यायवाची : रूपामक्खी, रूपामाखी

९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : बाँस का सारभाग जो उसके जल जाने के बाद सफ़ेद टुकड़ों में पाया जाता है।

उदाहरण : वंशलोचन को औषध के रूप में प्रयोग किया जाता है।

पर्यायवाची : तबाशीर, तवक्षीर, तीक्ष्णक्षीरी, तीष्णक्षीरी, तुंगा, त्वगाक्षीरी, बंशलोचन, बंसलोचन, वंश, वंशरोचना, वंशलोचन, वंशशर्करा, वंशाहू, वंशी, शुक्रा, शुभ्रा, श्वेता

वेळूच्या पोटातील पिठासारखा पदार्थ.

वंशलोचन औषध म्हणून वापरतात
वंशक्षीर, वंशक्षीरी, वंशलोचन
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : सफ़ेद रंग का एक खनिज पदार्थ जो प्रायः औषध के रूप में प्रयुक्त होता है।

उदाहरण : वह कटी हुई त्वचा पर फिटकिरी लगा रहा है।

पर्यायवाची : अजश्री, अमृता, फिटकरी, फिटकिरी, रंगदा, रंगांगा, रङ्गाङ्गा, रसक, शुभ्रा, श्वेता, सिंधुसंभवा, सिन्धुसंभवा, स्फटिका, स्फटिकाख्या, हेममित्र

एक प्रकारचे क्षारद्रव्य.

पाण्यात तुरटी फिरवल्याने पाणी निवळते
तुरटी, फटकडी, फिटकर, फिटकरी

A double sulphate of aluminum and potassium that is used as an astringent (among other things).

alum
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : सफ़ेद चूर्ण के रूप में मिठास का सार जो ईख या खजूर आदि के रस से बनता है।

उदाहरण : वह बिना शक्कर की चाय पीता है।

पर्यायवाची : चीनी, महाश्वेता, रसपाकज, शकर, शक्कर, शर्करा, शार्क, शुगर, शुभ्रा, श्वेता, सित

सामान्यतः उसापासून तयार केला जाणार व अन्नपदार्थ गोड करण्यासाठी वापरला जाणारा एक पदार्थ.

त्याला चहात जास्त साखर लागते
शर्करा, साखर

A white crystalline carbohydrate used as a sweetener and preservative.

refined sugar, sugar
१२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : एक प्रकार का खनिज नमक।

उदाहरण : सेंधे नमक का उपयोग पाचक-चूर्ण बनाने में भी किया जाता है।

पर्यायवाची : धौतय, मणिमंथ, मणिमन्थ, लाहौरी नमक, शैलेय, सिंधव, सिंधुज, सिंधुजन्मा, सिंधुमंथज, सिंधुलवण, सिन्धव, सिन्धुज, सिन्धुजन्मा, सिन्धुमन्थज, सिन्धुलवण, सेंधा, सेंधा नमक, सैंधव, सैन्धव

खाणीत आढळणारे एक प्रकारचे मीठ.

काकडीला सैंधव लावल्यास खूप छान चव येते
शेंदेमीठ, शेंदेलोण, सैंधव

Naturally occurring crystalline sodium chloride.

halite, rock salt

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।