पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से दुर्गा शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

दुर्गा   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक देवी जिन्होंने अनेक असुरों का वध किया और जो आदि शक्ति मानी जाती हैं।

उदाहरण : नवरात्र में लोग जगह-जगह दुर्गा की प्रतिमा स्थापित करते हैं।

पर्यायवाची : अपरा, अपराजिता, अपर्णा, अमृतमालिनी, अष्टभुजा, आदि शक्ति, आदिशक्ति, आद्या, आर्या, इंद्राणी, इड़ा, इन्द्राणी, ईशा, ईशानी, ईसानी, उग्रा, कल्याणी, कालदमनी, कौशिकी, गायत्री, गौतमी, चामुंडा, चामुंडेश्वरी, चामुंडेश्वरी देवी, चामुण्डा, जगदंबा, जगदंबिका, जगदम्बिका, जगन्माता, जगन्मोहिनी, जया, त्रिदशेश्वरी, त्रिनयना, त्रिभुवनसुंदरी, त्रिभुवनसुन्दरी, त्वाष्टी, देवी, नंदा, नंदिनी, नन्दा, नन्दिनी, नैऋती, परमेश्वरी, पर्वतात्मजा, प्रगल्भा, बहुभुजा, ब्राह्मी, भालचंद्र, भालचन्द्र, भूतनायिका, मंगलचंडिका, मंगलचण्डिका, मंजुनाशी, महाप्रकृति, महामाया, महायोगेश्वरी, महाश्वेता, महिषासुरमर्दिनी, महोग्रा, मातेश्वरी, माया, योगमाता, योगीश्वरी, योगेश्वरी, रेवती, ललिता, वज्रा, वरवर्णिनी, वरालिका, वामदेवी, वार्त्ता, विजया, विश्वकाया, वृषध्वजा, वैष्णवी, शंभुकांता, शताक्षी, शम्भुकान्ता, शांभवी, शाक्री, शाम्भवी, शारदा, शिवसुंदरी, शिवसुन्दरी, शिवा, शिवानी, शुंभघातिनी, शुंभमर्दिनी, शुद्धि, शुभंकरी, शुम्भघातिनी, शुम्भमर्दिनी, सर्वमंगला, सिंहवाहिनी, सौम्या, हयग्रीवा

असूरांचा वध करणारी एक देवी.

दुर्गेने महिशासूर,शूंभ,निशूंभ इत्यादी राक्षसाचा संहार केला.
आदिशक्ती, चंडी, दुर्गा, महाकाली
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह कन्या जो नौ वर्ष की हो।

उदाहरण : नवरात्रि के समय दुर्गा की पूजा की जाती है।

३. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : एक पौधा जिससे नील प्राप्त होता है।

उदाहरण : यहाँ नील की खेती होती है।

पर्यायवाची : असिता, त्रियामा, दूलिका, दूली, नखालु, नरप्रिय, नील, नील पौधा, नीलपुष्पिका, नीली, महाबला, मेघवर्षा, रंगपत्री, रेवा, वातारि, श्रीफली

ज्या पासून नीळ काढली जाते ते झाड.

निळीचे पान अनेक रोगांवर उपयोगी पडते.
निळंबी, नीळ

Deciduous subshrub of southeastern Asia having pinnate leaves and clusters of red or purple flowers. A source of indigo dye.

indigo, indigo plant, indigofera tinctoria
४. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : जमीन पर फैलने वाली एक प्रकार की बेल।

उदाहरण : अपराजिता से यहाँ की जमीन ढक गई है।

पर्यायवाची : अपराजिता, इक्षुरसवल्लरी, कटभी, नीलपुष्पा, महापुष्पा, महाश्वेता, विक्रांत, विक्रान्त, विषहंत्री, विषहन्त्री, वैष्णवी, शिताद्रिकर्णी, श्यामला, श्वेतधामा, श्वेता

जमिनीवर पसरणारी एक वेल.

अपराजितेमुळे सर्व जमीन झाकली गेली आहे.
अपराजिता

Vine of tropical Asia having pinnate leaves and bright blue flowers with yellow centers.

blue pea, butterfly pea, clitoria turnatea
५. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पक्षी

अर्थ : एक छोटा काला पक्षी।

उदाहरण : श्यामा की सुमधुर आवाज बारहों महीने सुनाई देती है।

पर्यायवाची : कालिका, कृष्णसारिका, शकुनी, श्यामा

बुलबुलाच्या आकाराचा, डोके, कंठ, छाती आणि वरील भाग काळा असलेला शेपटीखालच्या भागाला पांढरी किनार आणि खालील भाग नारिंगी तांबूस असलेला एक पक्षी.

श्यामाची मादी राखी रंगाची असून पोट व शेपटीखालील भाग तांबूस पिवळट असतो.
गंगू थरकी, धनशा कुविट, धेंगर, परेट, पाऊस पेव, बाणवा, श्यामा
६. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : एक प्रकार की बेल जिसके फूल सफेद और नीले रंग के होते हैं।

उदाहरण : कौआठोठी के फूल कौवे की नाक के समान होते हैं।

पर्यायवाची : काक-नासा, काकनासा, कौआ-ठोंठी, कौआ-ठोठी, कौआठोंठी, कौआठोठी, कौवा-ठोंठी, कौवा-ठोठी, कौवाठोंठी, कौवाठोठी, दुर्मोहा, सुनासा, सुनासिका

Any of numerous plants of the genus Asclepias having milky juice and pods that split open releasing seeds with downy tufts.

milkweed, silkweed
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : एक संकर रागिनी जो गौरी, मालश्री, सारंग और लीलावती के योग से बनी है।

उदाहरण : वह दुर्गा का अभ्यास कर रहा है।

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।