पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अर्जुन शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अर्जुन   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : पाण्डु का मँझला पुत्र। महाभारत का एक पात्र एवं सबसे महान धनुर्द्धर योद्धाओं में से एक।

उदाहरण : कुन्ती पुत्र अर्जुन बहुत बड़े धनुर्धर थे।

पर्यायवाची : अनघ, अनीलबाजी, ऐंद्र, ऐन्द्र, किरीटमाली, कौंतेय, कौन्तेय, धंवी, धनंजय, धनञ्जय, धन्वी, नर, पाकशासनि, पार्थ, बासवी, भारत, शक्रनंदन, शक्रनन्दन, शक्रात्मज, श्वेतवाह, श्वेतवाहन, सव्यसाची, सुनर

पाच पांडवांपैकी तिसरा.

अर्जुन द्रोणाचार्यांचा आवडता शिष्य होता.
अर्जुन, कौन्तेय, धनंजय, पार्थ

(Hindu mythology) the warrior prince in the Bhagavad-Gita to whom Krishna explains the nature of being and of God and how humans can come to know God.

arjuna
२. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक बड़ा औषधीय पेड़ जो लगभग साठ से अस्सी फुट ऊँचा होता है।

उदाहरण : अर्जुन की लकड़ी बहुत उपयोगी होती है एवं छाल औषध के रूप में प्रयोग की जाती है।

पर्यायवाची : अर्जुननामाख्य, अर्जुनवृक्ष, इंद्रतरु, इंद्रद्रुम, इन्द्रतरु, इन्द्रद्रुम, ककुभ, घवल, धंवी, धनंजय, धनञ्जय, धन्वी, नदीसर्ज, पुष्पफल, विरातक, वैरांतक, वैरातङ्क, शक्र

साठ ते ऐँशी फूट उंच असलेला एक औषधी वृक्ष.

अर्जुनवृक्षाचे लाकूड खूप उपयोगी असते तसेच सालीचा उपयोग औषधाकरिता होतो.
अर्जुन, अर्जुनवृक्ष, अर्जुनसाताडा, अर्जुनसादडा, ककुभ

A tall perennial woody plant having a main trunk and branches forming a distinct elevated crown. Includes both gymnosperms and angiosperms.

tree
३. संज्ञा / सजीव / वनस्पति

अर्थ : एक प्रकार की घास।

उदाहरण : वे अर्जुन की कटाई कर रहे हैं।

४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पक्षी

अर्थ : एक अत्यंत सुंदर बड़ा पक्षी जिसकी पंखनुमा पूँछ लम्बी होती है।

उदाहरण : मोर भारत का राष्ट्रीय पक्षी है।

पर्यायवाची : अर्की, अहिरिपु, कलापी, कुंडली, कुण्डली, केकी, घनप्रिय, चंद्रकी, चन्द्रकी, ताऊस, दीप्तांग, दीप्ताङ्ग, नीलकंठ, नीलकण्ठ, पुँछार, प्रवलाकी, बरहा, बरही, बाहुलग्रीव, मयूक, मयूर, मायूर, मार्जारक, मेनाद, मोर, राजसारस, वर्षामद, वर्ही, वृषी, शापटिक, शिखंडी, शिखण्डी, शिखाधर, शिखाधार, शिखाल, शिखालु, शिखावर, शिखावल, शिखि, शिखी, शुक्रभुज, शुक्रांग, शुक्लापांग, सर्पद्विष

कपाळापासून छातीपर्यंतचा भाग निळा असलेला, डोक्यावर तुरा असलेला, शेपटीची पिसे लांब असून विणीच्या काळात त्यांचा पिसारा फुलवणारा एक प्रकारच्या पक्ष्यातील नर.

मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे
केकी, मयूर, मोर

Male peafowl. Having a crested head and very large fanlike tail marked with iridescent eyes or spots.

peacock
५. संज्ञा / अवस्था / शारीरिक अवस्था / रोग

अर्थ : आँख की पलक के किनारे होने वाली फुंसी।

उदाहरण : बिलनी होने के कारण उसकी आँख में दर्द हो रहा है।

पर्यायवाची : अंजनहारी, अंजना, अंजनी, अञ्जना, अञ्जनी, अर्जुनरोग, गुहांजनी, गुहेरी, बम्हनी, बिलनी

डोळ्याच्या पापणीला होणारी पुळी.

रांजणवाडी झाल्यास लसूण लावतात.
अंजिणी, आंजरली, रांजणवाडी

An infection of the sebaceous gland of the eyelid.

eye infection, hordeolum, sty, stye
६. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह लड़का जो अपने माँ-बाप का एक ही हो।

उदाहरण : श्याम मेरा इकलौता बेटा है।

पर्यायवाची : इकलौता, इकलौता पुत्र, इकलौता बेटा, एकलौता बेटा

आईवडिलांना एकच असलेला मुलगा.

एकुलताएक मुलगा असला की त्याचे फार लाड होतात.
श्याम माझा एकुलताएक मुलगा आहे.
एकुलताएक, एकुलताएक पुत्र, एकुलताएक मुलगा

A male human offspring.

Their son became a famous judge.
His boy is taller than he is.
boy, son
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : वह रंग जो उजला या श्वेत हो।

उदाहरण : पीले रंगे हुए खाने को सफेद से रंग दो।

पर्यायवाची : अर्जुनछवि, अवदात, शुक्ल, श्वित्र, श्वेत, सफेद

जुईच्या फुलासारखा, स्वच्छ रंग.

ह्या फुलाला पांढर्‍याने रंगवले पाहिजे
पांढरा, पांढरा रंग, श्वेत, सफेद

The quality or state of the achromatic color of greatest lightness (bearing the least resemblance to black).

white, whiteness
८. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक मझोले आकार का वृक्ष।

उदाहरण : कनेर में लाल, पीले एवं सफ़ेद फूल लगते हैं।

पर्यायवाची : अश्वमार, अश्वरोधक, कणेर, कनेर, कनैल, करबीर, करवीर, करेणु, कुंद, कुन्द, नखराह्व, पिंडबीजक, पिण्डबीजक, भृंगबंधु, रंगारि, रक्तपुष्प, रङ्गारि, वेणुककर, शतप्रास, शातकुंभ, शातकुम्भ, शितिकुंभ, शितिकुम्भ, सिद्धपुष्प, स्थल-कुमुद

मोठे सदापर्णी झुडूप.

कण्हेरची फूले सुवासिक, पांढरी, गुलाबी किंवा लाल रंगाची असतात.
कणेर, कणेरी, कण्हेर, कण्हेरी

An ornamental but poisonous flowering shrub having narrow evergreen leaves and clusters of fragrant white to pink or red flowers: native to East Indies but widely cultivated in warm regions.

nerium oleander, oleander, rose bay
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : एक मझोले आकार के पेड़ का फूल जो पीला, सफेद या लाल होता है।

उदाहरण : सीमा कनेर की माला बना रही है।

पर्यायवाची : कणेर, कनेर, कनैल, करबीर, करवीर, कुंद, कुन्द, रंगारि, रक्तपुष्प, रङ्गारि, स्थल-कुमुद

पिवळ्या, पांढर्‍या वा तांबड्या रंगाचे एका झाडाचे फूल.

सीमाने कण्हेराची माल बनवली.
कण्हेर

Reproductive organ of angiosperm plants especially one having showy or colorful parts.

bloom, blossom, flower

चौपाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।